zaterdag 20 september 2025

De herfst in het schaakleven : De ervaring en de momenten van focus en calculatie in de partij Stefan T - Ruben A (2)


Deze partij vond ik zodanig goed om een antwoord te formuleren of ik een intuitieve speler ben of eerder een calculatie technische persoon ben.
Het zit zo, dat ik vroeger zeker als jongeling, voor de absolute 100% zekerheid trachte te gaan. Als je jong bent denk je dat je mits de nodige inspanningen controle kan verwerven als je maar goed genoeg je best doet, enfin zo zat ik nu eenmaal in mekaar. Maar niets is minder waar. Het spel is uitgbreid en die absolute perfectie is er niet. Absolute zekerheid in het leven bestaat ook niet. Het leven is geen wiskunde, ook al beschouw ik me als een absoluut wiskundig persoon. Niet alleen op schaakvlak maar ook eens je in een werkomgeving opereert leer je te leven met onzekerheden en leer je risiko's af te wegen. Dat proces verliep niet van een leien dakje en is een der grootste confrontaties geweest op de unief en op mijn eerste orientatie op de nogal confronterende arbeidsmarkt ndien. Ook in het schaken was het niet altijd loon naar werken en erd ik soms met beide voetjes terug afgezet. Een aanbod had ik echter nooit mogen weigeren en dat was niet op het aanbod van Crelel ingaan om in hun eerste team met enkel jeugd aan te treden.
Ik heb in deze partij best wel kloek gespeeld en heb een figuur laten instaan voor dreigingen ! En ik heb het aangedurfd en zo breed mogelijk zitten uitrekenen ook al realiseer ik me goed dat ik niet alles heb berekend (of toch niet de beste oplossingen). Als je voelt dat je in 80% van de varianten, en er waren er wel wat, aan het laangste eind trekt ben je minder bang van voor die andere 20%.Ik zie daarin dat mijn spel en stelling er echt klaar voor was. Zodra er sprake is van een evenwichtsstoornis ook al is die pril moet je instappen en je kans grijpen en niet op je baseline blijven staan.
Er zijn zeker in de partij betere zetten te bedenken geweest en ook in het slot kon alles efficienter , doch ik ben blij dat ik het momentum zag en nam. Dat ik niet het maximale eruit putte had ermee te maken dat de buit al binnen is. Sommigen zullen dat gebrek aan discipline vinden maar de energielevels van weleer heb ik in de herft van mijn schaakleven niet meer. Dan moet je doseren. Dus de partij buigt op veel calculaties in een momentopname en voor de rest speelde ik op mijn schaakervaringsgevoel. Dus ik heb geswitched tussen beide "modi operandi". Niet de ganse partij maar op het cruciale moment slaat de balans over op het calculatietechnische en minder intuitieve. Het is niet zo dat je in een partij uitgesproken de ene modus of de andere hanteert , want eenieder herbergt beide aspecten in zich. Zo ook hier dus.
[Event "PIC R1 St2-Tong1"] [Site "?"] [Date "2025.09.19"] [Round "1"] [White "Ausloos, Ruben"] [Black "Timmermans, Stefan"] [Result "0-1"] [ECO "B22"] [WhiteElo "1629/1747"] [BlackElo "1831/1853"] [Annotator "Doe,John"] [PlyCount "96"] 1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. c3 Nf6 {Alternatief is d5 uiteraard} 4. e5 Nd5 5. d4 cxd4 6. cxd4 d6 {Beste zet, eerdere ervaringen met 6. ... Lb4+ (tempo) leverden niets op na Ld2. Wat moet je met je a-tempo ontwikkelde loper, tenzij je wil dat wit zichzelf onder de voeten loopt maar een L op d2 heeft ook zijn charmes om het vervaarlijke Pb4 die de witte koningsloper van de ideale diagonaal b1/ h7 houdt ,uit te sluiten). idem dito in omgekeerde met Lb5+ en Ld7 zoals je zal zien. De loperschaken brengen niets !} 7. Bb5+ $6 (7. Bc4 Nc6 8. O-O Be7 9. Qe2 {Is de traditionele hoofdvariant en absoluut niet mis mee ! Wit behoudt een klein voordeeltje.}) 7... Bd7 8. Bxd7+ $6 (8. Bc4 {De beste diagonaal voor wit is b1/h7 , en als dat geen optie is moet die loper op c4 staan om ten gepaste tijde Pd5 te slaan. Het slaan zoals in de partij druist dan ook volledig in tegen de openingstheorie van deze variant en wits kansen op voordeel. Het behoeft ook geen betoog dat zwart vanaf hier altijd heeft beter gestaan en verlost van operingsperikelen.} dxe5 9. dxe5 Bb4+ 10. Bd2 Bxd2+ 11. Nbxd2 O-O $11 {En zwarts openingsdoelstellingen zijn bereikt.}) (8. Bd3 {En hier scheiden de wegen zich met 8. ...dxe5 (het beste, maakt Lf8 aktiever) , 8. ... Lc6 (kost wel 2 tempos maar de problematische loper wordt in veel Alapin varianten met Pf6 e5 op die manier in het spel gegooid en in regel met succes) of 8. ...Dc7 met nog meer druk op e5. John Emms pleegt in deze opening zelfs 8. ... Pb4 en de loper kan zich niet handhaven op deze diagonaal (eventueel na a3, al is dan b3 een zwak veld)} Nb4 9. Be2 dxe5 10. dxe5 Bc6 11. Qxd8+ Kxd8 { Zwart heeft nog altijd de Pc2+ dreiging die enkel maar met Kd1 , Pa3 of Ld1 kan geparareerd worden} 12. Na3 $11) 8... Nxd7 {De engine geeft dan toch aan dat deze zet een zuchtje beter is dan Dxd7, want in de partij vond ik de Da4 penning niet leuk, al had dat meer met het latere foutieve Db6 ?! te maken dan de Pxd7 of Dxd7 keuze.} 9. Nbd2 {Wou a3 spelen maar deed dat uiteindelijk niet. Deze zet ofschoon in bepaalde varianten (maar niet die met Lb5+ Ld7 Lxd7+) wel voorkomt. De zet a3 is wel een van de voornaamste varianten op de traditionele hoofdvariant. De variant is enigermate in onbruik geraakt omdat een extra tempo besteden om Pb4 te voorkomen ook zwart meer tijd geeft zijn ontwikkeling te vervolledigen (met name sneller aan rochade toe te zijn). Echter na Lxd7 Pxd7 heeft wit zijn beste figuur reeds geruild en blijft er niets over van de noodzaak om even a3 in te lassen en zou zonde zijn van het tempo !} (9. O-O Be7 10. Nbd2 dxe5 11. dxe5 Qc7 12. Qe2 O-O 13. Nb3 Rac8 14. Nbd4 Qc4 $15 {werd al eerder gespeeld}) (9. a3 $6 dxe5 10. Nxe5 Rc8 {Voorkomt De2 een doorgaans goede zet !!!} 11. O-O (11. Qa4 $4 Rxc1+) 11... Bd6 12. Qa4 (12. Re1 O-O $17 { En zwart staat beter ontwikkeld en daarom ies beter. Ook de speer met pion e5 is er niet.}) 12... N5b6 13. Qb5 Bxe5 14. dxe5 a6 15. Qe2 Qc7 $1 {dreigt Dxc1} 16. f4 {f5 gaat niet omdat e5 dan zorgekind is} Nd5 17. Nd2 Qc2 $17) 9... Qb6 $6 {Deze zet valt net uit de top 5 en is iets minder. Eens gespeeld vreesde ik Da4 en kreeg Da4 natuurlijk op het bord. Ik vermoed dat ik net iets teveel over het bord boog en mijn lichaamstaal 'verraadde' dat ik met die calculatie begaan was omdat ik bij na letterlijk met de neus op stond. De penning op d7 bemoeilijkt het spel aanzienlijk omdat een courant antwoord dxe5 nu op Pxe5 stuit en het gepend paard op d7 deze optie uitsluit. Dat is geen goede zaak omdat je er moet vor gaan dat alle zetten in je openingsarsenaal van zwart moet kunnen aanwenden. De tekstzet , zet druk op d4 maar die is in de gegeven omstandigheden van weinig nut (druk op de punt e5 is aangewezen !). Tevens kan geen der paarden naar b6. Ondanks dit staat zwart iets beter. De druk op e5 en het royale controlerende paard op d5 en wits Lc1/b2 issue zijn de voornaamste redenen.} (9... Qc7 10. O-O dxe5 $15 {Druk op e5. In sommige varianten is het voor wit beter een pion 'te geven'. Al is deze echter 'giftig'} 11. Nxe5 Nxe5 12. dxe5 Bb4 {De kansen zijn hier gelijk} (12... Qxe5 $2 13. Qa4+ $1 Kd8 14. Nc4 $16)) (9... dxe5 10. dxe5 Rc8 $15 {Voorkomt Pc4}) 10. O-O {Ruben speelde dit omdat wit met Pc4 een optie extra had (Pe4 en Pc4) . Voor de rochade zou ik Pc4 met Db4+ beantwoorden, waarna het paard naar d2 moet teruggespeeld worden e het ganse zinsloos was. Na de 0-0 dreigt wederom Pc4 en daar ws het hem om te doen !} (10. Qa4) 10... Rc8 {Voorkomt Pc4 met tempo op de dame} ( 10... Be7 11. Qa4 Qc7 $15 {aanzag ik als een capitulatie (Db6 en dan Dc7) maar is volgens de engine de enige maniier om voordeel te behouden}) 11. Qa4 {Wit heeft hierna nog 70 minuten ter beschikking. Hier nam mijn tegenstrever wel uitgebreid zijn tijd om tot deze zet te komen.} (11. Ne4 $11) 11... Qa6 {Zwart heeft hierna nog 80 minuten} (11... Qc6 {[%emt 0:01:06] Ligt veel meer voor de hand dan mijn keuze. Om de een of andere manier stond die Dame stand op de c-lijn me niet aan omwille van een potentieel neutraliserende toren op c1 (wat problematisch zou zijn gezien de ongedekte toren op c8). Maar dit is hier een drogreden want 1. wit is daar niet meteen aan toe 2. na b6 en Db7 of Le7 / 0-0 is dat ook niet meer aan de orde !} 12. Qb3 dxe5 13. Nxe5 Nxe5 14. dxe5 Be7 {Met minimaal voordeel voor zwart.}) 12. Qb3 {Deze zet verwonderde me. Ruben is lager gekwoteerd en onwijkt een potenti le dameruil (wat niet mijn bedoeling was) ik wou Da4 weg. Op de koop toe is dit ook nog eens voordeliger voor zwart !} (12. Qxa6 bxa6 13. Ne4 dxe5 14. dxe5 Nc5 $11 {Is goed speelbaar voor zwart}) 12... dxe5 {Elk nog 68 minuten (vd 90) Ik open de diagonaal voor mijn resterend niet ontwikkeld stuk.} 13. Nxe5 (13. dxe5 $17 {Hier leken Tc7 en Pc5 pertinent, maar ook Le7 en Lc5 zijn mogelijk}) 13... Nxe5 {Ik kan daar slaan omdat wit geen vervelend schaak ik waardoor ik met de koning zou moeten spelen.} (13... N7f6 {Niet in me opgekomen, makes sense als Pion e5 weg is kan het paard terug naar f6 en is de rochade positie in eer hersteld ! Toch is de tekstzet nog altijd iets beter. In deze opening wordt altijd met de pion geslaan omdat de voorpost op e5 (en mits Ld3) wit een koningsaanval heeft, wat hier na die LxL ruil gebade werd. Maar er zijn uitzonderingen zoals hier.} 14. Qg3 {Voorkomt de ontwikkeling van Lf8} Ne7 $15) 14. dxe5 Be7 $15 { Openingsopdracht volbracht. Zwart staat iets beter. De Pf4 uitval zal dat aan het licht brengen. Wit moest dit in feite voorkomen met Dg3} 15. Ne4 { Evidentie. Hier heb ik veel tijd gepakt want er zijn toch wel wat opies voor wit o.a. Dg3, Df3, Pd6+,Lg5} (15. Qg3 O-O 16. Ne4 Kh8 {Vanwege Lh6 !} 17. Bd2 $15) 15... O-O {Tijd om veilig te rocheren. In het Siciliaans en antisiciliaans is rocheren voor zwart best wel een moeilijk thema. Soms moet je echt wel rocheren in turbulente wateren , niets aan te doen ! Soms moet je h5 spelen e.d. en je koning in het midden laten staan.} 16. Bg5 {Remise voorstel wit. Dit seizoen ga ik sowieso korte metten maken met remises onder de 30 zetten. De voorgestelde sofia rules werden niet aangenomen door de liga , maar ik kan ook zelf die regel hanteren. Daarbij je leert meer door verder te spelen. Ik besef de grote symmetrie in deze opening, geen halfopen lijnen, dezelfde open c-lijn, elk een paard en een loper van dezelfde kleur , 4 pionnen elk op de koningsvleugel , 2 op de damevleugel. Dus zelfs een in eindspel zonder pion extra zijn de uitdagingen legio. Maar zover zijn we nog niet op zet 16. Ik nam mijn tijd om naar een goed voorwendsel te zoeken om op de winst te kunnen spelen. Ik was ook niet bevreesd en de partij verliep op het akefietje van Db6 ?! na best naar wens al dient geopperd dat Ruben zijn kansen met wit niet meester is.} (16. Qg3 Kh8 17. Bd2 Rc2 18. Qb3 Qc4 $15) 16... Bxg5 {Wit heeft nog 58 minuten.} 17. Nxg5 {Het slaan leek me het beste, effe dat paard devieren. Nu moet het terug naar e4 om trachten te storen op d6 en kan het niet naar d6 in 1 go ! Er leek me geen manier met de dame om Pe4 te voorkomen omdat de dame nog aan b7 is gekoppeld. De dame bestrijkt de witte velden d3 en e2 en met die 2 velden in gedachten was de brug snel gemaakt om het paard daarin te laten duiken !} Nf4 $5 {Zwart had nog 53 minuten. Het is een gewaagde zet omdat het paard ongedekt staat en altijd voorwerp kan worden van een dubbele dreiging, zeker als ik ook nog met de dame op wandel wil want die kan onderhand beter geposteerd worden. Maar ik was onderwijl gericheerd en de b7 zwakte kan gecompenseerd worden als moet. Wat beoog ik ? Dc6 > g2 , Ta/f c1 gaat niet meer wegens Pe2+. En ik wil met Paard naar d3 om b2 en e5 onder vuur te nemen. Dg3 gaat niet wegens Pe2+ en dameverlies en ook Dh3 is niet mogelijk wegens Pxh3. Dus in de aanzet is alles nog 100% onder controle ! Opletten geblazen want het paard is en blijft een ongedekt stuk en vergt rekenwerk.} 18. Rfd1 $2 {Diagram #} (18. g3 {Achte ik het betere werk} Nd3 19. f4 h6 20. Ne4 Nc5 {Dit neutraliseert Pe4 , met de goede optie Pd6} 21. Nxc5 Rxc5 22. Rad1 $15) (18. Qe3 Ne2+ 19. Kh1 h6 20. Ne4 Rc2 {Lijkt impressionant maar is het dat ook ?}) (18. Ne4 Rfd8 19. Rad1 (19. Nd6 $2 Qc6 20. f3 Qc5+ 21. Kh1 Qc2 22. Qxc2 $17) 19... Rd3 20. Rxd3 Nxd3 $15) 18... Qc6 $2 {Te transparant. Geen slechte zet maar omwille van de gemiste kans De2, dat ik persoonlijk moeilijk vinden vind.} (18... Qe2 $3 {Een krachttoer. Was blijkbaar zo goed als winnend ! Dreigt Dg4 !!!} 19. Qf3 (19. Qg3 $4 Qxd1+ 20. Rxd1 Ne2+) (19. Qxb7 Qg4 20. h4 {Db7 voorkomt mat, h4 pleegt de dame te devieren van mat en Paard g5 terug vrijheid te gunnen} (20. Nh3 $4 Nxh3+) (20. Nf3 $4 Qxg2#)) 19... Qxe5 $19) 19. Nf3 {Secundair doel bereikt voor zwart, dit paard zal niet meer gauw naar e4 en zo naar d6 snorren} (19. Qf3 Qxf3 20. Nxf3 Rc2 $15 {Was het plan met een kleinvoordeel voor zwart}) 19... Rfd8 {Speelde ik a tempo. De engine houdt het op b6 maar ik geef niet graag een nodeloos tempo weg als er andere opties zijn. Ik voelde aan de stelling dat het slaan op d8 in de tekstzet, van wit, me voordeel ging opleveren ! Dus dat was een extra troef !} 20. Qe3 {Lijkt goed doch de dame verlaat b3 met druk op b6 en geeft de conrole op c2 op , De dubbele aanval Pf4 en pion a7 waarvoor ik al waarschuwde dan toch ! Maar nu komt mijn moment in de partij !rachttoer nodig ! } (20. g3 {Had ik verwacht} Nd5 $11) 20... Qc2 $5 {Diagram # Een zet gestoeld op grote tactische complicaties, en ik had alles goed onder de controle. Op een of ander manier was ik goed wakker, gefocused en speeld ik met lef. Even weer die glimp van weleer. Noem het een begenadigd moment. Na de 20ste zet had wit nog 44 minuten (ongeveer de helft) en zwart 37 minuten. Ik had mijn tijd gespendeerd aan een nuttige offensieve zet. En zo hoort het.} (20... Rxd1+ $3 21. Rxd1 Qc2 {Was wellicht de meest eenvoudige en tegelijk calculatorisch technische minder complex dan mijn tekstzet} 22. Re1 Nd5 23. Qxa7 Qxb2 $17) 21. Rxd8+ $6 {Verbetert de zaak niet, de dreigingen blijven. Deze ruil zag ik graag komen.} (21. Nd4 {De beste weerlegging} Rxd4 22. Rxd4 (22. Qxd4 $4 Ne2+ { My Lovely horse}) 22... Ne2+ {My lovely horse 2} 23. Kf1 Nxd4 24. Qxd4 h5 25. b3 b6 $15 {al blijft wit in het defensief.}) (21. Rac1 $4 Rxd1+ 22. Rxd1 Qxd1+ 23. Qe1 Rc1 $19) (21. Rdc1 $4 Qxc1+ 22. Rxc1 Rxc1+ 23. Qxc1 Ne2+ $19 {My lovely horse 3}) (21. Re1 Qf5 (21... Nd3 22. Re2 Qc5 $15) 22. g3 Nd3 $17 {En zwart heeft het nog steeds voor het zeggen}) (21. Rd6 Rxd6 22. exd6 Nd5 23. Qe5 {dekt d6 en b2} (23. Qxa7 $4 Qc1+) 23... Rd8 $19 {de pion op d6 is ten dode opgeschreven}) 21... Rxd8 $17 22. Nd4 $4 {Een blunder. De zet was goed ervoor, en ik denk dat Ruben dat te laat zag erna. Maar hier is die ronduit slecht wegens mijn 'Lovely horse moment 4'} (22. g3 Qxb2 23. Re1 Nd3 $19) 22... Rxd4 $19 {En de game is hier al over} 23. Qb3 (23. Qxd4 $4 Ne2+) 23... Qxb3 (23... Qe2 $1) 24. axb3 Ng6 25. g3 Rb4 26. Rxa7 Rxb3 27. Ra2 f6 28. exf6 gxf6 29. f4 Kf7 30. Kg2 Nf8 31. h4 Nd7 32. Kh3 Nc5 33. Kg4 Nd3 34. Ra7 $4 {Hier zat # in 5 in} Rb5 (34... Nf2+ 35. Kh5 Rb5+ 36. Kh6 Ng4+ 37. Kxh7 Rh5#) 35. b4 Nxb4 36. f5 exf5+ 37. Kh5 f4+ 38. Kh6 fxg3 39. h5 g2 {Hier zit een # in 6 in} 40. Ra8 g1=Q (40... Nc6 41. Rh8) 41. Rg8 {Hier zit een # in 3 in} Rxh5+ {Weg met alle pat Quatsch} (41... Qe3+ 42. Kxh7 Rxh5#) 42. Kxh5 (42. Kxh5 {[%emt 0:00:01]}) 42... Kxg8 43. Kh4 Nc6 44. Kh3 b5 45. Kh4 b4 46. Kh3 b3 47. Kh4 b2 48. Kh5 Qg5# 0-1

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Puzzel of the Day on Lichess